Wist u dat hormonen onze energie beïnvloeden?

Onze energie is het resultaat van een complex samenspel van fysiologische factoren. Onder de elementen die ons algemeen welzijn beïnvloeden, spelen hormonen een centrale rol.

Welke functie hebben hormonen?

Testosteron, progesteron, oxytocine, insuline… Hormonen, de biochemische boodschappers met vaak ingewikkelde namen, beïnvloeden voortdurend de werking van ons organisme. Ze circuleren door het menselijk lichaam en brengen boodschappen over van het ene orgaan of weefsel naar het andere.

Hormonen worden voornamelijk geproduceerd door endocriene klieren en reizen via het bloed naar hun doelwit, bijvoorbeeld een orgaan. Hormonen reguleren tal van biologische functies. Ze zijn mede verantwoordelijk voor ons gedrag, de manier waarop ons lichaam zich ontwikkelt en zich aanpast.¹

Cortisol en melatonine: hun impact op stress en vermoeidheid

Cortisol is een hormoon dat door de bijnieren wordt afgescheiden, vooral in stressvolle situaties. Dit hormoon kan verschillende delen van het lichaam beïnvloeden. Als u bijvoorbeeld in een stressvolle situatie moet wegrennen, stuurt cortisol de benodigde energie naar uw beenspieren om zo snel mogelijk te vluchten.²

Maar dat is niet alles. Cortisol wordt ook afgescheiden binnen de bekende circadiane cyclus, een interne klok die onze biologische functies regelt over een dag-nachtritme van 24 uur. Cortisolniveaus zijn het hoogst ‘s ochtends bij het ontwaken. Melatonine daarentegen wordt aan het begin van de nacht afgescheiden en bevordert het inslapen. Het hormoon is gevoelig voor natuurlijk licht en wordt niet meer aangemaakt wanneer onze ogen hieraan worden blootgesteld.³

Om uw energiepeil te verbeteren, wordt aanbevolen⁴ om op te staan tussen 8.00 en 8.30 uur, wanneer het cortisolniveau het hoogst is. U zal zich minder vermoeid voelen dan wanneer u uitslaapt. Vermijd ’s avonds, voordat u gaat slapen, elementen die de productie van cortisol stimuleren, zoals koffie, chocolade of beeldschermen met fel licht. Zorg voor totale duisternis als u gaat slapen en tracht dit tussen 22.00 en 23.00 uur te doen, wanneer de melatonineproductie optimaal is.

De welzijnshormonen

Dopamine, serotonine, endorfine en oxytocine… we zouden ze de ‘fantastische vier’ kunnen noemen. Deze hormonen die ons welzijn beïnvloeden worden geproduceerd tijdens positieve en gelukkige ervaringen⁵:

• Dopamine wordt afgescheiden wanneer u iets bereikt, bijvoorbeeld een doel dat u zich hebt gesteld. Dit geeft een onmiddellijk gevoel van beloning en voldoening, zoals bij het voltooien van een puzzel of het genieten van een goede maaltijd.
• Serotonine speelt een belangrijke rol bij onze stemming en de werking van ons brein. Het is betrokken bij de regulatie van leren, slaap en geheugen.
• Endorfine is bekend als het hormoon dat vrijkomt tijdens het sporten. Het zorgt voor dat gevoel van welzijn na een fysieke activiteit. Endorfine wordt ook vrijgegeven tijdens de bevalling en geeft een ontspannend en euforisch gevoel.
• Oxytocine wordt geassocieerd met liefde en sociale verbindingen. Het komt vrij bij een moeder die haar baby voedt, wanneer we de liefde bedrijven of simpelweg wanneer we tijd doorbrengen met iemand die we liefhebben.

Omdat deze hormonen plezier verschaffen, motiveert alleen al de gedachte aan een activiteit die hun productie triggert ons om die activiteit uit te voeren. Deze hormonen geven ons indirect de benodigde energie om dat plezier te verkrijgen en motiveren ons met die beloning in het vooruitzicht.⁵

1 https://www.science.lu/fr/les-messages-du-corps/que-sont-les-hormones-comment-fonctionnent-elles

2 https://stresshumain.ca/le-stress/quest-ce-que-le-stress/biologie-du-stress/

3 https://www.santemagazine.fr/sante/maladies/maladies-neurologiques/sommeil/quest-ce-quest-le-rythme-circadien-1021018#M%C3%A9latonine%2C-cortisol-%3A-les-hormones-impliqu%C3%A9es-dans-le-rythme-circadien

4 https://www.rtbf.be/article/comment-etre-en-forme-en-chouchoutant-nos-hormones-11179307

5 https://www.rtbf.be/article/comment-etre-plus-heureux-voici-les-4-hormones-du-bonheur-11335563   

6 https://www.santemagazine.fr/sante/dossiers/physiologie/dopamine-tout-comprendre-sur-lhormone-du-plaisir-1029105

7 https://www.nationalgeographic.fr/sciences/psychologie-comment-lennui-peut-nous-permettre-datteindre-notre-potentiel-creatif